Kącik porad
Jeżeli Twoje dziecko:
- potrafi zadawać pytania i wysłuchać odpowiedzi,
- rozumie polecenia formułowane przez dorosłych,
- potrafi zwrócić się o pomoc
- potrafi się przedstawić, wie ile ma lat i gdzie mieszka
- chętnie bawi się z rówieśnikami w gry i zabawy dziecięce, przestrzegając ich reguł
- interesuje się książkami i opowiadanymi historiami
- opowiada historyjki do obrazków
- potrafi dzielić słowa na sylaby
- rysuje, maluje, lepi z plasteliny i potrafi posługiwać się nożyczkami
- podczas rysowania i zabawy skupia się na zadaniu, stara się doprowadzić je do końca
- potrafi liczyć, dodawać i odejmować na przedmiotach i na palcach
- umie pokazać prawą i lewą stronę
to znaczy, że z powodzeniem rozpocznie naukę w pierwszej klasie.
Ćwiczenia usprawniające do pracy z dzieckiem w domu
Często zdarza się, że rozwój dziecka przebiega w sposób nieharmonijny tzn, że pewne funkcje rozwijają się z opóźnieniem, a pozostałe — w przeciętnym tempie lub znacznie szybciej niż powinny.
Celem zajęć kompensacyjno - wyrównawczych jest udzielenie specjalistycznej pomocy, aby już w wieku przedszkolnym zapobiegać niepowodzeniom szkolnym.
Aby praca przyniosła spodziewane efekty, niezwykle ważny jest udział Rodziców, kontynuujących pracę z dzieckiem w warunkach domowych.
Poniżej przedstawiamy Państwu obszary, w których dzieci najczęściej potrzebują pomocy oraz przykłady, w jaki sposób można jej udzielić.
Zaburzenia emocjonalne u dzieci
Zaburzenia emocjonalne u dzieci w wieku przedszkolnym
Słuch fonematyczny (analiza i synteza słuchowa)
Przykłady ćwiczeń dotyczących dzielenia wyrazów na sylaby, głoski (analiza słuchowa), łączenia usłyszanych sylab i głosek w wyrazy (synteza słuchowa):
- różnorodne zagadki słuchowe - rozpoznawanie głosów zwierząt, znanych dziecku osób, pojazdów, plastikowe pudełka wypełnione różnorodnym materiałem np. kasza, groch, spinacze biurowe (każdy rodzaj wypełnienia powtarza się 2 x, dziecko szuka dwóch pudełek wydających taki sam dźwięk),
- rozpoznawanie piosenek po nuconej melodii,
- liczenie słów w zdaniu np. „Mama gotuje obiad” itd...- dziecko może ilość wyrazów odwzorować za pomocą klocków, potem policzyć klocki lub liczyć wyrazy na palcach,
- mówienie wyrazów sylabami np. „ma-ma”- dziecko musi powiedzieć cały wyraz „mama” (na początku trzeba wykorzystać obrazki przedmiotów aby ukierunkować myślenie dziecka - najpierw dwa obrazki potem trzy itd.),
- dziecko mówi wyrazy sylabami klaszcząc je , my wskazujemy obrazki i mówimy całe słowo, dziecko potwierdza poprawność lub zaprzecza,
- wyróżnianie pierwszej i ostatniej głoski w krótkich wyrazach. Jeżeli dziecko ma kłopoty wydłużamy i mówimy głośniej pierwszą i ostatnią głoskę np. Ooo-sa, osaaa, ooo-s-aaa; zaczynamy od krótkich, prostych wyrazów: mama, tata, osa, oko, ul, nos, mak, kok, rok, lala itd.,
- dokonywanie syntezy głoskowej - jak w sylabach tylko mówimy słowa głoskami o-s-a , dziecko musi powiedzieć całe słowo. Zaczynamy od krótkich wyrazów, potem coraz dłuższe.
Sprawność grafomotoryczna
Przykłady ćwiczeń z zakresu motoryki małej (chwytanie przyboru, nacisk ołówka na powierzchnie - napięcia mięśniowe, sprawność i precyzja ruchu ręki wiodącej):
Kolorowanie, rysowanie
- kolorowanie malowanek różnego rodzaju (z wzorem i bez wzoru),
- kalkowanie konturów prostych obrazków,
- rysowanie wg poleceń np. narysuj słońce, dom, kwiat, psa itd... jeżeli dziecko nie potrafi pokazujemy kolejne etapy rysowania przedmiotu np. słońce – to koło i stykające się z kołem kreski – promienie itd.,
- samodzielne rysowanie na temat dowolny – opowiadanie rysunku,
- rysowanie na temat określony np. narysuj ilustrację do obejrzanej bajki, narysuj zimę w lesie itd. (dążymy do tego aby prace były wieloelementowe, zajmowały całą powierzchnię kartonu, dobrze aby zachowane były proporcje między przedmiotami),
- rysowanie postaci człowieka - zwrócenie uwagi na części ciała (głowa, szyja, ramiona, tułów, nogi, stopy, ręce, dłonie itd...) jeżeli dziecko ma trudności - procedura taka sama jak przy rysowaniu słońca.
Cięcie nożyczkami
(należy zwrócić uwagę na prawidłowe trzymanie nożyczek).
- dowolne (dziecko wycina co chce),
- cięcie po narysowanej linii prostej,
- cięcie po narysowanej linii łamanej,
- cięcie po narysowanej linii owalnej, kolistej,
- wycinanie konkretnego, narysowanego przedmiotu,
- wycinanie powierzchni wewnętrznej np. koła na środku kartonu, okna w domku itd.(trzeba kawałek naciąć aby dziecko mogło włożyć nożyczki),
- cięcie nożyczkami innych materiałów - folia, tkanina itd.
Nawlekanie drobnych przedmiotów
- nawlekanie korali o coraz mniejszych otworach - można wykorzystać suchy makaron (kolanka, gwiazdki),
- nawlekanie koralików na: patyk - można wykorzystać patyk do szaszłyków,
- nawlekanie na drut
- nawlekanie na sznurek
- nawlekanie na nitkę (pod kontrolą, dziecko może również użyć igły).
Wydzieranie
- wydzieranie obrazków z gazet, naklejanie - tworzenie rodzaju kompozycji,
- tworzenie innych prac plastycznych techniką wydzieranki np. wypełnianie porozdzieranymi kawałkami papieru narysowanego szablonu prostego w kształcie przedmiotu oraz inne prace wydzierankowe wg dowolnych pomysłów.
Inne czynności manualne
- samodzielne przewlekanie sznurowadeł, zapinanie guzików, nap, ekspresów, sprzączek przy paskach itp.,
- konstruowanie z drobnych klocków,
- układanie układanek ,,wtyczkowych” (takich gdzie się wkłada drobne klocki w otwory).
Pisanie znaków literopodobnych bez liniatury
- wodzenie palcem po narysowanych znakach,
- pisanie znaku wg wzoru (dziecko musi patrzeć na napisany znak),
- pisanie palcem po blacie stołu (jeżeli umoczy palec w wodzie, a blat będzie ciemniejszy ślad pozostanie widoczny, ale szybko zniknie i dziecko ma możliwość wielokrotnego poprawiania wykonywanej czynności),
- pisanie znaku palcem w powietrzu,
- pisanie palcem na materiale sypkim (kasza manna rozsypana na tacy, poruszając tacą likwidujemy znak, dziecko ma możliwość ponownego pisania),
- rysowanie, pisanie na znikopisach,
- pisanie po śladzie flamastrem na folii (może by koszulka na dokumenty),
- pisanie po śladzie na kartce,
- pisanie po śladzie zrobionym z punktów,
- samodzielne pisanie znaku wg wzoru i z pamięci .
Percepcja wzrokowa i wzrokowo - ruchowa
Przykłady ćwiczeń doskonalących analizę i syntezę wzrokową oraz logiczne myślenie
- wyszukiwanie brakujących elementów na obrazku (można użyć obrazków z malowanek, pisemek dla dzieci, wyciąć z obrazka kilka elementów np. głowę postaci, kwiat, dom itd.. Dziecko musi dopasować wycięte brakujące elementy we właściwe miejsca na obrazku,
- układanie obrazków z części (puzzle) - można samemu pociąć dowolny, wyrazisty obrazek najpierw na 6 części, jak dziecko potrafi już układać, rozcinamy na coraz więcej części,
- zabawa "o którym obrazku mówię?” - przed dzieckiem leży kilka obrazków, rodzic opowiada treść jednego z nich, dziecko wskazuje opowiadany przez rodzica obrazek (w kolejnym powtórzeniu możemy zamienić się rolami- dziecko opowiada obrazek, rodzic zgaduje),
- opowiadanie obrazka przez dziecko,
- zabawa ,,Którego obrazka brakuje?” - przed dzieckiem leży kilka obrazków, dziecko przygląda się im, po pewnym czasie chowamy jeden z obrazków, dziecko opowiada co było na schowanym obrazku,
- domina obrazkowe, literowe, cyfrowe, geometryczne,
- gry planszowe z kostką
- układanie historyjek obrazkowych - kilka obrazków (na początku mogą być dwa) tworzących logiczny ciąg przyczyn i skutków,
- wyszukiwanie różnic i podobieństw na obrazkach (można wykorzystać ćwiczenia z różnorodnych pisemek dla dzieci, malowanek lub prawdziwe przedmioty np. talerzyki, kubki, zabawki),
- kolorowanie malowanek według kodu,
- loteryjki typu dobierz taką samą literę, kształt, przedmiot.